Khi nào nhận được bảng tổng kết thu nhập, thuế?
Sau khi hoàn thành xong việc điều chỉnh thuế cuối năm (年末調整) và trước thời hạn phải nộp lên cục thuế.
Thông thường, các công ty sẽ phát tờ điều chỉnh thuế cuối năm (年末調整) để nhân viên hoàn thành và nộp lại trước thời điểm nhận lương cuối cùng của năm vào tháng 12. Sau đó công ty sẽ tính toán các khoản đã khấu trừ từ lương hàng tháng và tính thuế thu nhập, làm Bảng tổng kết thu nhập và thuế cuối năm (源泉徴収票 – げんせんちょうしゅうひょう). Một bản sẽ được đưa cho bạn, còn 1 bản công ty sẽ nộp lên cục thuế trước thời điểm cuối tháng 1 của năm tiếp theo.
Sau khi nghỉ việc
Trong vòng 1 tháng kể từ ngày nghỉ việc công ty có trách nhiệm phát Bảng tổng kết thu nhập, thuế cho nhân viên đã nghỉ.
Không chỉ áp dụng với nhân viên chính thức, mà nhân viên bán thời gian, baito khi nghỉ việc cũng cần bảng tổng kết này. Tuy nhiên với nhân viên bán thời gian và baito, bảng tổng kết này không quá phức tạp nên có thể nhận được ngay vào ngày làm cuối cùng trước khi nghỉ việc.
Nếu không có bảng tổng kết thu nhập, thuế từ chỗ làm cũ thì sẽ không thể điều chỉnh thuế cuối năm ở công ty mới. Bạn sẽ nhận được Bảng tổng kết thu nhập, thuế với phần 摘要 (てきよう) được ghi “年調未済” – nghĩa là chưa hoàn thành việc điều chỉnh thuế cuối năm.
Trường hợp này bạn phải tự làm 確定申告 (かくていしんこく) – thủ tục kê khai thuế.
Các trường hợp cần đến Bảng tổng kết thu nhập, thuế
Khi phải khai báo thuế
Nếu bạn thuộc đối tượng phải khai báo thuế thì khi viết khai báo thuế sẽ phải dùng đến Bảng tổng kết thu nhập, thuế vì thu nhập và số tiền thuế phải trả được ghi trên bảng này. Khi nộp tờ khai báo thuế cũng cần nộp kèm Bảng tổng kết thu nhập, thuế.
Khi làm thủ tục vay mua nhà
Mức thu nhập quyết định hạn mức được vay khi mua nhà. Trong trường hợp này Bảng tổng kết thu nhập, thuế do công ty cấp sẽ chứng minh được thu nhập của bạn. Đồng thời bạn cũng nên xin dấu mộc của công ty để chứng minh Bảng tổng kết thu nhập, thuế của bạn không phải là giấy tờ giả mạo.
Khi nộp đơn xin gửi trẻ
Khi gửi con vào nhà trẻ có rất nhiều giấy tờ cần chuyển bị, một trong những giấy tờ đó là Bảng tổng kết thu nhập, thuế. Vì phí gửi trẻ được quyết định dựa trên thu nhập của cha mẹ.
Khi chứng minh mình là người phụ thuộc
Nếu bạn là người phụ thuộc và có thu nhập thấp thì có thể “ăn theo” bảo hiểm của chồng/ vợ, ngoài ra chồng/ vợ bạn còn được khấu trừ một khoản tiền thuế. Để được hưởng những quyền lợi dành cho người phụ thuộc có thu nhập thấp thì bạn phải có Bảng tổng kết thu nhập, thuế chứng minh thu nhập của mình đủ điều kiện.
Khi chuyển việc
Nếu bạn chuyển việc mới trong vòng 1 năm sau khi nghỉ việc tại công ty cũ thì sẽ cần đến Bảng tổng kết thu nhập, thuế để có thể điều chỉnh thuế cuối năm.
Như đã nói ở mục 1, nếu không có bảng tổng kết thu nhập, thuế từ chỗ làm cũ thì sẽ không thể điều chỉnh thuế cuối năm ở công ty mới.
Bạn sẽ nhận được Bảng tổng kết thu nhập, thuế với phần 摘要 được ghi là “年調未済” – nghĩa là chưa hoàn thành việc điều chỉnh thuế cuối năm, và bạn phải tự làm 確定申告 – thủ tục kê khai thuế.
Những trường hợp khác cần lưu ý
Người làm baito
Việc tổng kết thu nhập, thuế là nghĩa vụ của công ty – nơi thuê nhân viên làm việc cố định. Vì thế nhân viên chính thức hay baito đều được cấp Bảng tổng kết thu nhập, thuế.
Tuy nhiên điều này không được áp dụng với tất cả những người làm baito, mà chỉ áp dụng đối với những người làm baito có thu nhập tháng từ 88,000 yên trở lên.
Những người có thu nhập tháng dưới 88,000 yên trở xuống không cần phải đóng thuế thu nhập.
Khi mất và cần được cấp lại Bảng tổng kết thu nhập, thuế
Theo nguyên tắc, nếu mất Bảng tổng kết thu nhập, thuế sẽ phải xin cấp lại tại nơi đã phát hành (nếu do công ty cũ phát hành thì xin cấp lại tại công ty cũ, nếu do công ty mới phát hành thì xin cấp lại tại công ty mới).
Vì đây không phải thủ tục mang tính pháp lý, nên có thể liên lạc đến nơi xin cấp lại Bảng tổng kết thu nhập, thuế thông qua điện thoại, mail hoặc đường bưu điện.
Các bạn lưu ý rằng, việc làm mất giấy tờ là do lỗi cá nhân, vì thế khi xin cấp lại nên gửi kèm phong bì dán sẵn tem và ghi sẵn địa chỉ liên lạc để phía công ty có thể gửi đi nhanh chóng, đồng thời thể hiện được tâm ý khi nhờ họ cấp lại giấy tờ.
Việc cấp lại Bảng tổng kết thu nhập, thuế sẽ không mất nhiều thời gian, tuy nhiên vào những khoảng thời gian cao điểm như cuối năm, các công ty đều bận rộn, lúc này việc cấp lại Bảng tổng kết thu nhập, thuế có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn so với trong năm. Vì thế hãy cân nhắc và tính toán xin cấp lại khi nào cho phù hợp với dự định của bản thân.
Trường hợp không xin cấp lại được vì lý do công ty cũ phá sản hoặc có tranh chấp, rắc rối, bất đồng,… thì có thể nhờ đến các cố vấn về thuế, hoặc trao đổi với Cục Thuế để được hỗ trợ.
Nếu đã xin cấp lại nhưng không được cấp, các bạn nên chủ động hỏi lý do tại sao không được cấp, đến trao đổi với Cục Thuế để được hỗ trợ. Hoặc có thể nộp 源泉徴収票不交付の届出書 để nhờ cục thuế can thiệp.
Tổng kết
Sau khi nhận được Bảng tổng kết thu nhập, thuế, việc cần làm là kiểm tra lại xem các khoản thống kê đã đúng chưa. Và Bảng tổng kết thu nhập, thuế rất quan trọng, nếu mất phải xin cấp lại rất mất công và có thể mất thời gian, ảnh hưởng đến dự định cá nhân nên các bạn cần chú ý giữ gìn cẩn thận, tốt nhất nên scan hoặc photo lại thành nhiều bản để dùng khi cần.
Tomoni hy vọng với bài viết trên các bạn sẽ nắm được những điều cần lưu ý về Bảng tổng kết thu nhập, thuế, để có thể thuận lợi trong việc thực hiện các thủ tục khi làm việc và sinh sống tại Nhật Bản.
