Các bạn sống và làm việc ở Nhật chắc hẳn đã từng nghe nói đến đăng ký người thân phụ thuộc (扶養親族) để được giảm thuế. Đây là một trong những cách tiết kiệm thuế mà người Việt Nam ở Nhật hay áp dụng.
Q1: Đối tượng được tính phụ thuộc gồm những ai?
Khi đăng ký người phụ thuộc, bạn sẽ cần gửi giấy tờ chứng minh mối quan hệ gia đình. Theo quy định của Cơ quan Thuế, người trong gia đình được tính gồm: Những người trong 6 đời thuộc họ nhà bạn, và 3 đời phía họ nhà vợ/chồng của bạn.
Các bạn có thể hình dung cụ thể qua bảng gia phả sau:

Hình màu đỏ ở giữa là bạn (本人) ứng với phía bên tay phải là gia đình bên nhà bạn (血族).
Hình tròn màu xanh là vợ/chồng của bạn, ứng với phía bên tay trái là họ hàng bên nhà vợ/chồng của bạn (姻族).
Tất cả những người có quan hệ với bạn trong gia phả này sẽ đều được tính là đối tượng đăng ký phụ thuộc.
Ví dụ:
Phía bên nhà bạn sẽ được tính: bố mẹ, cô/dì/chú/bác…, còn có cả anh/chị/em họ, cháu họ… đều thuộc đối tượng được đăng ký phụ thuộc. Nhưng phía bên nhà vợ/chồng của bạn thì sẽ chỉ tính đến anh/chị/em ruột, cháu ruột thôi.
Các bạn có thể check lại thông tin tiếng Nhật tại trang của Cục thuế ở đây .
Q2. Cần giấy tờ gì để chứng minh mối quan hệ?
Các bạn có thể sử dụng sổ hộ khẩu để chứng minh quan hệ nhân thân. Mặc dù từ năm 2023 ở Việt Nam đã chính thức không sử dụng sổ hộ khẩu nhưng vẫn có thể sử dụng được ở Nhật.
Nếu bị yêu cầu bổ sung, các bạn có thể sử dụng các giấy tờ là: Giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn…
Ví dụ để chứng minh mối quan hệ gia đình với em con nhà dì, thì các bạn có thể dùng: giấy khai sinh của bạn + giấy khai sinh của mẹ bạn + giấy khai sinh của em họ thì sẽ chứng minh được nhé!
Ngoài ra, nếu nhiều giấy tờ bắc cầu quá, các bạn có thể dùng giấy chứng nhận nhân thân có đóng dấu của UBND phường/xã….
Các bạn tham khảo giấy chứng nhận nhân thân 扶養証明書 theo mẫu này nhé: 扶養証明書
Q3. Số tiền tối thiểu cần gửi về để được giảm thuế là bao nhiêu?
Số tiền tối thiểu được quy định tùy thuộc theo độ tuổi của đối tượng đăng ký phụ thuộc, tính tại thời điểm ngày 31/12.
- Từ 16~29 tuổi hoặc trên 70 tuổi: Khoảng 5 man/người/năm
- Từ 30~69 tuổi: 38 man/người/năm
Số tiền này có thể cộng được cả phí chuyển tiền, với điều kiện trong giấy tờ chứng nhận chuyển tiền có ghi rõ tổng số tiền gửi trên 38 man.
Ví dụ: Bạn gửi về 37 man, phí chuyển tiền 1 man và trên giấy chuyển tiền có ghi rõ tổng tiền thanh toán 38 man sẽ được coi là hợp lệ.

Q4. Thời hạn làm thủ tục đăng ký phụ thuộc
Thông thường, các công ty sẽ yêu cầu gửi giấy tờ làm phụ thuộc giảm thuế vào khoảng cuối tháng 11 để kịp làm điều chỉnh thuế cuối năm 年末調整.
Trường hợp không kịp gửi trước thời hạn, hoặc công ty không làm thủ tục này, các bạn có thể tự làm bằng cách làm thủ tục kê khai thuế 確定申告 (có thể làm online hoặc lên trực tiếp sở thuế).
(Tomoni)